Казанската декларација е сеопфатен документ усвоен од лидерите на БРИКС (Бразил, Русија, Индија, Кина и Јужна Африка) за време на 16-тиот Самит на БРИКС што се одржа во Казан, Русија, од 22 до 24 октомври 2024 година. Декларацијата ја одразува колективната визија и целите на нациите на БРИКС, нагласувајќи ја нивната посветеност за зајакнување на мултилатерализмот, промовирање на мирот и создавање поправеден меѓународен поредок.
Ова се важните заклучоци од Казанската декларација која беше објавена вчера:
BRICS го зајакнува мултилатерализмот и глобалната соработка: Фокус на економски реформи, трговски развој и политичка стабилност
На XVI BRICS самит одржан во Казан, Русија, лидерите на Бразил, Русија, Индија, Кина и Јужна Африка се обврзаа на понатамошно зајакнување на соработката и солидарноста меѓу земјите-членки, нагласувајќи ја нивната заедничка заложба за градење фер, инклузивен и праведен глобален поредок. Оваа година самитот се одржа под темата „Зајакнување на мултилатерализмот за праведен глобален развој и безбедност“, каде што лидерите потенцираа дека светскиот поредок мора да биде повеќе репрезентативен, правичен и подготвен за справување со современите глобални предизвици.
Мултилатерализмот и реформите во глобалното управување
Најзначајниот аспект на дискусиите на самитот беше посветен на мултилатерализмот и потребата од реформирање на постојните глобални институции како ОН и Светската трговска организација (СТО). Лидерите од BRICS потсетија на својата долготрајна посветеност кон принципите на суверена еднаквост, меѓусебна почит и соработка. Во декларацијата, посебно беше истакнато дека постојните глобални структури мора да бидат реформирани за да го одразуваат современиот свет, со посебен акцент на зголемување на географската застапеност на земјите во развој во овие институции.
Лидерите истакнаа дека реформата на СТО е особено важна за создавање на фер и транспарентен глобален трговски систем кој ќе биде отворен, недискриминаторен и инклузивен. Во тој контекст, тие повикаа на отфрлање на еднострани трговски ограничувања кои се косат со правилата на СТО, при што беше нагласена важноста од реформирање на таа институција за да стане поефикасна и поодговорна кон земјите во развој.
Економска соработка и иновации во финансиските системи
Освен политичките и безбедносните прашања, значителен дел од дискусиите беше посветен на економската и финансиската соработка. Лидерите на земјите од BRICS ја истакнаа важноста од продлабочување на економските односи, со посебен акцент на користењето на локалните валути за меѓусебна трговија и финансиски трансакции. Еден од најзначајните новитети на самитот беше дискусијата околу новиот систем за прекугранични плаќања во локални валути, познат како „BRICS Payment Task Force“, кој ќе овозможи поефикасни и поекономични трансакции помеѓу земјите членки.
Овој нов систем има за цел да ја намали зависноста од доларот и другите доминантни меѓународни валути, со што ќе се овозможи поефикасна трговска размена и економска стабилност меѓу земјите-членки. Лидерите ја истакнаа потребата од развој на нови платежни платформи кои ќе овозможат полесни и побрзи трансакции, со фокус на сигурност и транспарентност.
„Оваа иницијатива е чекор напред кон градење на финансиски систем кој е поприлагоден на потребите на земјите од BRICS,“ изјавија лидерите, подвлекувајќи го значењето на користењето на локалните валути за постигнување на посилна финансиска стабилност.
Продлабочена соработка со Глобалниот Југ
Еден од најважните моменти на самитот беше организирањето на „BRICS Plus“ иницијативата, која вклучи земји од Африка, Азија, Европа и Латинска Америка, со цел зајакнување на соработката со Глобалниот Југ. Оваа иницијатива има за цел продлабочување на економската и политичката соработка меѓу земјите од BRICS и земјите во развој, со заедничка визија за градење подобар и поинклузивен свет.
„Соработката со Глобалниот Југ е од клучно значење за создавање на праведен и одржлив глобален поредок,“ беше нагласено на самитот. Лидерите ја истакнаа потребата од унапредување на соработката со овие земји, особено во областа на инфраструктурата, трговијата и развојот на човечките ресурси.
Мирно решавање на конфликти и регионална стабилност
Во контекст на глобалните предизвици, политичката стабилност и безбедноста беа клучни теми на дискусија. Лидерите ја потенцираа својата посветеност за мирно решавање на конфликти, преку дипломатија, медијација и инклузивен дијалог. Посебен акцент беше ставен на решавање на конфликтите на Блискиот Исток, особено состојбата во Палестина и Либан, како и загриженоста околу хуманитарните кризи во овие региони.
„Мора да ги заштитиме животите на цивилите и да работиме на постигнување на одржлив мир преку дијалог и дипломатија,“ истакнаа лидерите. Беше повикано на итно примирје во појасот Газа и целосно почитување на меѓународното хуманитарно право.
Нови можности за мали и средни претпријатија (МСП)
Лидерите на BRICS земјите го истакнаа и значењето на малите и средните претпријатија (МСП) како двигател на економскиот раст и развој. Со оглед на брзата дигитализација и глобалните промени, беше истакнато дека е неопходно создавање на подобри услови за дигитална трансформација на МСП и поддршка за нивно учество на глобалните пазари.
Во декларацијата беше потенцирано дека малите и средните претпријатија играат клучна улога во зголемувањето на вкупната продуктивност, приходи на домаќинствата и квалитет на производите и услугите. Земјите-членки на BRICS се согласија на размена на најдобри практики за поддршка на МСП, со фокус на дигиталните услуги и платформи кои ќе им овозможат поедноставени бизнис операции и пристап до глобалните пазари.
Самитот во Казан ја потврди силната посветеност на земјите од BRICS за продолжување на нивната соработка и зајакнување на мултилатерализмот како основа за градење праведен и инклузивен глобален поредок. Преку иницијативи како „BRICS Payment Task Force“ и „BRICS Plus,“ земјите-членки покажаа дека нивната заложба за глобална стабилност и економски развој е цврста и насочена кон иднината.
Со реформите во глобалните институции, создавањето на нови економски и финансиски алатки, и зголемената соработка со Глобалниот Југ, BRICS продолжува да се позиционира како важен глобален играч во обликувањето на иднината на меѓународните односи.
