Падот на Башар ал Асад носи сериозни предизвици за безбедноста не само во самиот Блиски Исток, туку и за регионот на Балканот, и конкретно за Република Македонија. Сирија, како поле на жестока геополитичка борба, со децении претставува извор на радикализација и насилни конфликтни групи. Во последните години, државите од Блискиот Исток и светските сили го истакнаа својот интерес за стабилноста на ова подрачје, но истовремено оваа ситуација ја направи Сирија и извор на опасности кои можат да влијаат на земји далеку од нејзините граници.
Една од најголемите опасности која произлегува од конфликтот во Сирија е можноста за шириње на радикалниот исламизам, особено во региони кои се географски и културно поврзани со Блискиот Исток, како што е Балканот. Република Македонија, која има значајна муслиманска заедница, може да биде подложна на влијанија од радикални исламски групи кои се активни во регионот.
Во последните години, Македонија беше забележана како земја од која неколку лица се приклучија на терористичките групи во Сирија, а по нивното враќање, постои опасност од радикализација на домашни популации, особено на млади луѓе кои можат да бидат привлечени од насилни идеологии. Овој феномен, наречен „рекрутирање за џихад“, ја заострува безбедносната состојба и може да има долгорочни последици врз безбедноста на државата.
Радикалниот исламизам е опасност која може да се шири не само преку индивидите кои се враќаат од конфликтни подрачја, туку и преку различни видови пропаганда кои лесно може да ги достигнат младите и ранливите групи во нашето општество. Во светот на модерните комуникации, интернетот и социјалните медиуми претставуваат канал за брзо ширење на овие радикални пораки, па така, македонската младина може да биде изложена на сериозни влијанија од идеологии кои го негираат нашето секуларно општество и вредности.
Од безбедносен аспект, ова не е само прашање на поединечни инциденти или појави на терористички актови, туку и на опасност од радикализирање на цела популација, што значително може да ја зголеми тензијата во општеството и да ја наруши кохезијата помеѓу различните етнички и верски заедници.
Затоа,важно е да се појасни дека борбата против радикализацијата мора да се води не само преку методи кои вклучуваат употреба на физичка сила, туку и преку образовни и превентивни стратегии кои се фокусирани на младите. Најважно е да им понудиме алтернативи на младите, да создадеме можности за нивно вклучување во општеството и да им покажеме вредности кои водат кон мир и стабилност.
Ефикасната соработка меѓу институциите на безбедност, образованието ќе биде клучна за спречување на негативните влијанија од состојбата во Сирија и радикализацијата на нашето општество.
Превентивните мерки, поддржани од друштвени, и културни иницијативи, можат да помогнат во создавањето на поотпорни заедници, кои ќе бидат отпорни на радикални влијанија.
Иако Република Македонија не е директно во фокусот на конфликтите во Сирија, ние не сме изолирани од глобалните трендови, а во овој контекст безбедноста на државата ќе зависи од нашата способност да ја препознаеме и соодветно да се справиме со овие предизвици.
Тодор Кацаров е долгогодишен активист за социјална правда и воедно в.д. координатор на сектор безбедност при политичката партија Левица.
