ДЕЛ 2

Регионите на источна Србија, кои се окупирани од армијата на 57-та армија, се одликуваат со релативно слабиот развој на партизанското движење. Тоа се објаснува со оддалеченоста на овие региони од главните центри на партизанското движење и постојаното присуство на германските и бугарските окупаторски сили на оваа територија. Овде големо влијание имале четниците на Михајловиќ, кои се потпирале на офицерите на старата југословенска војска и на одреден дел од богатите селани и градското население. Во последно време, авторитетот на дражистите меѓу народот е многу поткопан со нивните врски со Германците и терористичките акции против локалното население.

Летото 1944 година, водачот на локалните дражисти, мајорот Љуба Јовановиќ, дошол во германската команда во Зајечар за да набави оружје. Во чест на тоа, германскиот командант организирал банкет. Овој факт стана познат во градот. Дражистите биле доушници на Гестапо во борбата против комунистичките партизани. Дражистите изнудувале пари и храна од локалното население. Според сите жители кои одбиле да ги исполнат нивните барања, тие ги испратиле таканаречените терористички тројки, кои ги убивале „непослушните“ и нивните семејства. На овој начин дражистите ги мобилизираа своите редови.

Во последните денови, со доаѓањето на Црвената армија и со акциите на партизаните, дражистите се растурени.

Животниот стандард на населението во областите што ги ослободи армијата е низок. Индустриски стоки, за цело време на окупацијата, речиси и да немаше. Поголемиот дел од населението, особено руралното население, нема што да облече и нема можност да купи нешто. Парите се девалвирани. Хартиените динари печатени од владата на Недиќ се пониски од динарите од предвоениот број. Предвоените динари населението ги крие и речиси и да нема во оптек.

Во Србија не постои централизиран систем на дистрибуција на прехранбени производи. Но, благодарение на добрата жетва на жито во 1943 година, населението не гладуваше. Граѓаните купуваат леб од селаните по шпекулативни цени или го менуваа за работи. Состојбата со храната се влошува и поради тоа што во тие општини има многу српски бегалци од Босна, Војводина и други српски територии кои Германците ги приклучија на Хрватска. Тие бегалци се најсиромашниот дел од населението. Многу од нив работат како дневни работници.

Уништеното и осиромашеното население на Србија чека материјална помош од Црвената армија и од Советскиот Сојуз. Барање за помош за подобрување на материјалната состојба на населението искажуваат многу луѓе. Претседателот на Народноослободителниот комитет на град Неготин се обрати до командата со барање да се пружи помош во превозни средства за потребите на градот.

Војниците на Црвената армија, знаејќи ја љубовта на српскиот народ кон Советскиот Сојуз, нивните маки тешки искушенија во борбата против германската окупација, кон локалното население се однесуваат со голема тактичност и почит. Досега нема ниту еден случај на престап и гнев од страна на војниците на Црвената армија врз локалното население.

Началник на политичкиот оддел на 57-та армија, полковник Цињев

Дел 2 од 2. Преземено од Princip.info