Комунистичката партија на Канада за разликата помеѓу капиталистичката и социјалистичката национализација.
Во 1952 година, Лабуристичката-прогресивна партија на Канада – како што тогаш беше позната Комунистичката партија – објави леток Канадска независност и народна демократија во кој беше прикажана нивната програма.
Опфати голем број прашања од надворешната политика до независноста на Квебек, но еден дел кој останува многу релевантен денес се занимава со капиталистичка наспроти социјалистичка национализација.
Ова е многу важна тема за левичарите и разликата меѓу двете е длабока и суштинска за да се разбере идеолошки. Иако тоа беше повеќе точно во тоа време, со оглед на етатизмот во кој се вклучија многу западни капиталистички влади, сепак е клучна точка бидејќи разбирањето на луѓето за тоа што е „социјализмот“ и „социјалистичката“ сопственост е безнадежно заматено.
Сопственоста на државата воопшто не е инхерентно социјалистичка. Разбирањето на она што ја одделува капиталистичката државна сопственост од вистинската социјалистичка сопственост е изложено овде на краток и достапен начин. Летокот, исто така, покажува како социјалдемократите — во овој случај CCF, канадскиот социјалдемократ претходник на денешната НДП — ја искористиле идејата за капиталистичка државна сопственост за да ја збунат идејата за тоа што всушност бил социјализмот:
Текст:
Историскиот развој на Канада и новите перспективи отворени од големите промени во светот, сега се комбинираат за да му овозможат на канадскиот народ да организира нова народна држава. Ова ќе се направи со трансформирање на Парламентот – историски еволуираната форма на државата во Канада – од алатка на капиталистичкото малцинство во инструмент на волјата на мнозинството луѓе.
Капиталистичката демократија е само формална демократија. Правата формално утврдени со закон всушност не можат да се остварат поради економското ропство на работничката класа.
Народната демократија ќе биде вистинска демократија. Тоа за прв пат ќе воспостави вистински права за канадскиот народ, всушност, како и во законот. Нивните права ќе бидат вистински затоа што ќе се засноваат на нов вид економија, социјалистичка економија и ќе се одржуваат од нов вид држава, социјалистичка држава.
ИЗГРАДБА НА СОЦИЈАЛИЗМОТ
Социјалистичката национализација ќе стане основа на економската политика на народната власт. Сите големи индустрии, железници, банки, осигурителни компании, големи трговски претпријатија и природните ресурси ќе бидат национализирани и ќе станат општествена сопственост од страна на народната влада. Делумна компензација ќе биде направена за оние Канаѓани кои нема да се спротивстават на политиката на народната влада, кои го прифаќаат националниот економски план и соработуваат со народната влада. Ќе бидат заштитени интересите на малите акционери.
Ќе ги стави банките и клучните индустрии во Канада под социјална, јавна сопственост – сопственост на луѓето кои ги произведуваат сите средства за живот.
Ќе стави крај на профитабилната и материјалната основа на моќта на монополистите и ќе ја запре експлоатацијата на работничката класа. Ќе ја одземе контролата врз економскиот живот на Канада од неодговорните, шпекулативни, приватни сопственици кои бараат профит и ќе ја стави во рацете на народот и нивната влада.
Таквата трансформација на сопственоста ќе го овозможи планирањето и ќе отвори голем напредок во животниот и културниот стандард на канадскиот народ.
Тоа ќе биде начинот на кој системот на приватна капиталистичка сопственост на средствата за производство ќе се трансформира во општествена, односно човечка сопственост на средствата за производство.
Под народна влада, сегашните јавни претпријатија како што се CNR, Trans-Canada Air Lines, провинциските хидросистеми и локални транспортни системи ќе станат дел од новата народна економија и ќе бидат ставени под контрола на луѓето.
Оваа социјалистичка национализација во основа ќе се разликува од политиката на капиталистичка национализација што ја спроведуваат либералните, ториевците и CCF партиите.
Капиталистичката национализација е усвоена од капиталистичките влади на федерално, провинциско и општинско ниво во корист на капитализмот со ставање на јавните каси зад плаќањето на каматата на обврзниците. Тој главно се применува на помошните индустрии и е наменет да обезбеди услуга на капиталистичката индустрија како целина, за приватен монополски бенефит. Така, Банката на Канада не им служи на луѓето, туку им помага на банките во приватна сопственост да остварат поголем профит. Овие државно-монополски претпријатија стануваат столбови на воената економија која сега го карактеризира канадскиот империјализам.
Во услови на капиталистичка национализација како што е примерот во CNR (Канадска Национална Железница), не се прави промена во експлоатацијата на работниците. Променет е само обликот на капиталот. Приватниот профит го гарантира државата.
Јасно е дека целта за социјалистичка економија која ја посакуваат големо мнозинство членови и следбеници на CCF (Канадска Комонвелт Федерација), никогаш не може да се постигне преку CCF, туку само преку народна демократија.
Социјалистичката национализација става крај на експлоатацијата на работниците во корист на приватните капиталисти, го крева огромниот товар на киријата, каматите и профитот од грбот на работникот и ги прави плодовите на индустријата сопственост на народот, овозможувајќи им плански да ја развијат индустријата и земјоделството, да го подигнат нивниот животен стандард и да го збогатат нивното слободно време.
Капиталистичките национализирани претпријатија се бирократски управувани. Во нивните управни одбори директно или индиректно доминираат претставници на главните групи приватни капиталисти. Ова е точно и за време на владата на CCF, како во Саскачеван, и на лабуристичката влада, како што беше демонстрирано во Британија. Промената е само во форма. Работниците продолжуваат да бидат управувани од капиталистички газди.
Социјалистичката национализација целосно ги елиминира капиталистите и нивните политички претставници. Управните одбори ќе бидат составени од работници, земјоделци и техничари. Работниците во претпријатијата директно и авторитативно ќе учествуваат во дискусијата и одлучувањето за производствените предлози, планови и цели. Социјалистичката конкуренција ќе го подигне целото ниво на искористеност на средствата за производство. Демократското учество на работниците и нивните синдикати во управувањето е обезбедено на секое ниво од врвот до дното. Откако ќе се исклучат капиталистите, работниците и нивните синдикати стануваат главна сила за подигање на производството со целосно знаење дека секое зголемување на производството значи зголемена заработка и повисок животен стандард за работниците наместо зголемен профит за капиталистите.
